IMG-20161107-WA0006Het leuke aan de sport paragliding is dat je kan blijven leren. Barry en Ayke die beide meer dan de helft van hun leven aan een paraglider vliegen leren ook nog steeds. En dat is leuk. Drie weken geleden zijn zij dan ook naar zuid Duitsland vertrokken om twee weken deel te nemen aan de opleiding tot Gleitschirm Fluglehrer van de DHV.

De eerste week bestond uit theorielessen over verschillende onderwerpen. Van luchtrecht en aerodynamica  tot methodiek en pedagogiek. De lessen werden gegeven door vakspecialisten zoals Michael Nestler die vele fabrikanten, waaronder Swing, helpt bij het ontwerpen van schermen.

In de tweede week was er vooral aandacht voor vliegpraktijk. De Duitsers en Oostenrijkers hebben bijvoorbeeld een andere startmethode. Barry en Ayke hebben zich deze methode ook eigen gemaakt. Bij de beoordeling moest dit zo netjes worden uitgevoerd dat het voor een deelnemer duidelijk te zien is wat diegene moet doen.

IMG-20161112-WA0002Tijdens dit opleidingsdeel bleek dat de opleiding in Nederland zoals die door Air Time gegeven wordt goed in elkaar zit. Zodanig dat zij bepaalde onderdelen willen gaan overnemen.

Barry en Ayke zijn nu voor dit deel geslaagd en gaan verder met de opleiding om het Duitse brevet voor Duits Instructeur te behalen.

Swing Nyos Wing Over
Instructeur Fons
Fons de Leeuw

Na dit voorjaar aan de Swing Nyos veel overland te hebben gevlogen leek het me leuk een keer aan wedstrijdvliegen te proeven, waarbij je niet voor de grootste afstand gaat maar je zo snel mogelijk een parcours af moet leggen van keerpunt naar keerpunt. Idealiter eindig je aan het eind van je vlucht in ‘goal’.

kaart

kaartScreenshot van XCtrack app die een taak tijdens de Swiss Open in Disentis laat zien, het laatste keerpunt is gemarkeerd met enkele cirkels om de cylinder. De lijst met waypoints staat van tevoren in je GPS, je hoeft alleen de volgorde en radius van waypoints in te voeren.

Meer omdat het me uitkwam dan om andere redenen koos ik, om mee te beginnen, de Belgian Open die in juli in Àger, Spanje werd gehouden. Het niveau daar is goed, met wat piloten die voor spek en bonen meedoen maar ook een hoop zeer snelle piloten. Àger ligt aan de voet van de Spaanse Pyreneeën, de vliegarena bestaat eigenlijk uit één grote oost-west lopende bergrug met wat vlakland ervoor en erachter. Als je het vlakland erachter oversteekt kun je eventueel aansluiten op wat hogere bergen.

Voor de eerste dag stond een oefentaak op de planning, zoals gebruikelijk is bij wedstrijden. Dat oefenen had ik zeker nodig want het idee achter starttijden had ik niet helemaal goed begrepen; normaliter heb je een tijd vanaf wanneer je de lucht in mag én een tijd dat je aan de competitietaak mag beginnen. Ik was meteen begonnen aan de taak, en heel blij dat ik de eerste was, achter me kijkend terwijl ik de bergrug afvloog vol op speedbar. Helaas was ik niet écht eerste, waar ik na de landing in goal bij een meertje achter kwam. Shít…

vlucht
Àger, Spanje. Foto: azoom.ch

De rest van de week hadden we goed weer en vlogen we een aantal taken tussen 50 en 80km, met als hoogtepunt de taak naar Organya, hemelsbreed zo’n 50km verderop. Met een groepje zakten we boven het vlakland nog bijna uit, gelukkig werkten we goed samen om een zwakke bel boven een heuveltje te centreren. Zo kwamen we toch op cloudbase, waarna we ieder weer onze eigen weg kozen. Na het volgende turnpoint te pakken was de aansluiting met de hogere bergen aan de voet van de Pyreneeën snel gevonden, en vloog ik met wind in de rug op vol speedbar richting goal, af en toe even afremmend om het stijgen onder een dikke wolk mee te pakken. Wat een gevoel!
Tijdens zo’n competitie proberen piloten aan elkaar vaak een beeld te schetsen dat lijkt op wat ik in de vorige alinea poogde over te brengen. Dat doen ze meestal staand op één been, met armen omhoog en gebogen alsof ze stuurtokkels vasthouden, en één voet vooruit alsof ze de speedbar maximaal indrukken. Vaak maken ze daarbij een geluid dat lijkt op windgeruis, dit alleen onderbrekend om uit te leggen hoe ontzettend hard ze gingen en hoeveel piloten ze inhaalden terwijl ze dit deden. Soms aangevuld met stoere verhalen als “dus ik op vol speed door die bel en toen kreeg ik me toch een dikke inklapper man, boem flats maar meteen eruit gepompt en weer vol op speedbar ssssshhhhhhh, keihard ging ik, echt keihard!”

Swing Nyos Wing Over
Wingovers met de Nyos boven het dorpje Àger.

Het dorre Spaanse landschap in combinatie met de zon die de hele dag staat te bakken maakte de condities vrij sterk, met echte kanonskogels van bellen en zelfs geen rust bovenin, waar de bellen tegen de inversie borrelden. Gelukkig had ik de Swing Nyos bij me, een hoge EN-B’er die net uit is. Dit jaar heb ik er al meer dan 80 uur mee gevlogen in allerlei condities. Ik ben er blij mee; hij presteert qua glijden op zowel trimsnelheid als speedbar absoluut maximaal in zijn klasse, en vliegt gedempt en comfortabel. Asymmetrische inklappers rollen er eigenlijk een soort van in vanaf de tip, rechtdoor blijven vliegen is makkelijk met wat stuurinput op de vliegende helft. Met frontstalls is ook makkelijk om te gaan, en deze komen zelden voor. Een sportauto met goede vering!
Ondertussen vlieg ik naast overland ook graag competities. Het is anders: je gaat niet voor de maximale overlandkilometers maar vliegt de taak die de wedstrijdleiding heeft bedacht. Zo hoef je zelf alleen strategisch na te denken, niet over de route, en vlieg je over andere plekken dan je normaal zou doen. Ook word je opgehaald, staat er elke dag een lunchpakket voor je klaar, en kan je familie je volgen via livetracking. Daarnaast doen de stoere verhalen het goed op verjaardagen. (Vergeet het windgeruis niet.)

Herfstkleuren en loodrechte rotswanden, meer als 700 meter recht omhoog vanuit diepe, lange dalen. Wat een voorrecht hier te mogen vliegen!
De verticale wanden, steile kliffen en de vele smalle, diepe en lange valleien maken de Dolomieten uniek. Zo uniek dat Unesco het gebied op de werelderfgoedlijst heeft geplaatst. Wij bieden je de kans om daar te vliegen. Al vele jaren zijn we hier in begin oktober te gast. Het is dan nog goed vliegbaar, niet meer zo druk en in de lucht zeker heel veel rustiger als in de zomer!
We bezoeken verschillende startplekken zoals bijvoorbeeld de bekende Rodella maar ook andere stekken als Rosengarten of de Belvedere. Boven de Belvedere heb je een indrukwekkend uitzicht op de gletsjer van de Marmolade. Ook de coulissen van de Sellagruppe, Grohmann en Fassatall zijn geweldig. Vliegen is daar een overweldigende en unieke ervaring. Vaak is de thermiek nog goed door het eigen microklimaat en de steile hellingen. Daarnaast zijn er meer startplekken die we aan kunnen doen allen met hun unieke uitzicht. Regelmatig vliegen deelnemers terug naar het hotel in Arraba.

Kortom, de Dolomieten zijn indrukwekkend en om nooit te vergeten! De Dolomieten zijn wel technischer uitdagend. Daarom moet je als je daar met ons wilt vliegen minimaal brevet 2 hebben, goed kunnen starten, vliegen en weten waar je grenzen liggen.

Ayke is in week 40 (1 t/m 8 oktober) en week 41 van 8 t/m 15 oktober in de Dolomieten. Je kan mee heen en weer rijden. Wij regelen ook het hotel en vervoer ter plaatse. Voor ons het handig tijdig te weten dat je mee wil.

Meer informatie over vliegen in de Dolomieten en aanmelden op onze site

Dick Berns heeft een leuk filmpje gemaakt.

Waarom nuttig
De rugstart is een nuttige startmethode in een situatie met meer en/of  onrustige wind of lastiger te starten vleugels. Doordat je tijdens het opzetten naar je scherm kijkt, kun je sneller corrigeren. Bij hardere wind kan je makkelijker naar je scherm toelopen om de kracht op het scherm te doseren.

Wanneer gebruiken
De rugstart pas je toe bij hardere en onrustige wind of lastiger te starten vleugels. Als de wind sterker is dan 6 km/uur kan je de rugstart uitvoeren. Bij minder wind moet je achteruit lopen wat een risico is en wordt daarom door ons afgeraden.

Hoe te leren
Het aanleren van de rugstart vraagt veel oefening en training. Ook is de omgeving waar je wilt starten van invloed op de moeilijkheid. Mul zand, thermisch actieve lucht, een kleine of drukke start en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Begin in ieder geval op vlak terrein met het aanleren van het goed pakken van de risers en stuurlijnen. Het is belangrijk dat je dit makkelijk kan en overtuigd bent van het goed vastpakken. Een gedraaide riser of een stuurtokkel die niet vrij kan bewegen, kan je in de problemen brengen. Daarnaast, als je niet zeker weet dat het goed zit, krijg je last van twijfel tijdens de start waardoor vaak je start minder soepel loopt of tot ongelukken leidt. Als het aankoppelen goed lukt, ga dan eerst eens “muurtjes” bouwen. Bij een goed “muurtje” is je scherm mooi over de volle spanwijdte gevuld maar ligt nog wel op de grond. Als het “muurtje bouwen” goed lukt, kan je het scherm optrekken en sturen. Je kunt het scherm ook op een paar meter boven de grond proberen te houden. Je leert dan gelijk sturen wat lastig is omdat je gekruist stuurt. Je zult merken dat je met hangen, gewichtssturing en lopen de kracht op het scherm kan reguleren.
Heb je het scherm boven je dan is het belangrijk om steeds meer op gevoel te werken en minder op zicht. Houd het scherm goed op spanning; dit geeft je de mogelijkheid om gecontroleerd om te draaien. Let op de juiste draairichting en houdt daarbij voldoende contact met je scherm via je harnas. Zorg na het uitdraaien voor controle door te voelen en te kijken. Blijf maar eens even staan met je ogen dicht. Houd jij je scherm makkelijk recht boven je hoofd? Als je dit allemaal soepel beheerst, probeer het dan eens op een startplek. En als je dan helemaal goed en gecontroleerd bent omgedraaid, kun je versnellen om vervolgens airborne te gaan.
Bij een rugstart in de bergen adviseren wij altijd je stuurtokkels in de hand te hebben. Door thermiek kan je onverwacht in de (turbulente) lucht komen, moet je gelijk kunnen handelen en niet nog naar je stuurtokkels zoeken.

Diverse methodes
Er zijn veel methodes voor de rugstart, allemaal met voor- en nadelen. Het is verstandig om eerst met één methode te beginnen en deze goed aan te leren. Ga daarna pas aan de slag met andere methodes. Dit zorgt ervoor dat alle stappen goed inslijpen en je geen methodes door elkaar gaat halen. Uiteindelijk kun je dan uitbreiden zodat je voor elke situatie de meest geschikte methode kunt gebruiken.

Wanneer moet je de rugstart beheersen?
De rugstart is onderdeel van brevet 2. Het is daarom handig om in je opleidingstraject hier aandacht aan te besteden. Dat kan binnen een school, maar ook door gewoon uren te maken op een veldje. Goed om te weten: een goede beheersing van de rugstart bevordert ook nog eens je totale schermbeheersing. Ben je dan een betere piloot als je de rugstart beheerst? Nee, dat hoeft niet, maar het kan je wel helpen om vaker, makkelijk en veiliger te starten. Het feit dat jij weet wat je als piloot aankan, waar je grenzen liggen en je hier ook aanhouden, maakt je een goede piloot.

Risico’s
Uiteraard kent het rugstarten ook een aantal risico’s. Direct zicht op je scherm bij de start is voor sommigen zo’n groot voordeel dat er alleen nog maar achterwaarts gestart wordt, ook als de omstandigheden daarvoor niet geschikt zijn. Bijvoorbeeld bij te weinig wind waardoor je flink achteruit moet lopen om het scherm boven je te krijgen. In deze situatie hoor je eigenlijk voorwaarts te starten, maar dat zijn ze eigenlijk een beetje verleerd. Het is dus belangrijk dat je regelmatig ook voorwaarts start! Te weinig routine bij het achterwaarts starten kan leiden tot het vergissen in uitdraairichting of het verkeerd om inhaken. Je kunt deze risico’s beperken door regelmatig te groundhandelen en met beide starttechnieken te spelen.

Rugstarten bij Air Time
Hoe leer je binnen de opleiding van Air Time het rugstarten?
1.    Oefen eerst op vlakterrein. Dit kan je zelf doen of tijdens bijvoorbeeld een techniekdag of voldoende wind op de landing.
2.    Toon je vaardigheden op vlak terrein / oefenhelling aan (hulp) instructeur.
3.    De eerste rugstarts voer je uit op een eenvoudige startplek met milde wind.
4.    Daarbij moet je:
a.    op de start de omstandigheden goed kunnen inschatten en met de aanwezige (hulp) instructeur bespreken.
b.    aangeven hoe je verwacht dat de start zal verlopen, eventuele alternatieven aangeven als de start anders verloopt dan de bedoeling is en hoe en wanneer je de start afbreekt.
c.    voordat je start eerst het bouwen van een ‘muurtje’ laten zien.
Bij duidelijke fouten in de voorbereiding wordt de oefening door de aanwezige (hulp) instructeur gestopt.

Materiaal
Heb je eigen materiaal dan kan je gelijk aan de slag. Heb je dat niet, dan kan je bij ons ook een oefenset huren. Neem daarvoor contact met ons op. Wees niet bang om fouten te maken. Het is super leuk om met je scherm te spelen en je leert het materiaal ook beter kennen.

Op 22 oktober 2014 zijn Sophie en Barry de trotse ouders geworden van Sami Zeldenrust. Hij woog 3415 gram en was 50 centimeter lang. Helaas is dat nog net iets te klein voor het kleinste harnas, maar papa en Sami zijn al aan het oefenen met de houding van de armen……

Dus kijk uit waar je vliegt in 2028, want dan maakt deze nieuwe piloot misschien wel het luchtruim onveilig.

“You can teach a monkey how to fly, but you cannot train it to become a pilot”

Dit zei mijn amerikaanse instructeur ooit eens tegen me. Deze uitspraak is mijn credo geworden. Goed lesgeven behelst veel meer dan iemand leren vliegen, het gaat erom iemand te leren verstandige beslissingen te nemen. Ik denk dat dit typerend is voor de manier waarop Airtime lesgeeft en ik voel me er dan ook thuis als een vis in het water.

Mijn vliegende leven begon een kleine 20 jaar geleden met deltavliegen en een aantal jaren geleden ben ik overgestapt op paragliden. Ik vlieg zoveel mogelijk, het hele jaar door aan de nederlandse kust, lieren in thermische gebieden en ik ga regelmatig naar de bergen.

Ik vind paragliden een fantastische manier om bezig te zijn met al mijn zintuigen; je voelt de luchtstroom in je gezicht, ruikt de zee, ziet de bergtoppen om je heen en hoort een vogel naar je roepen… prachtig. Het is heel sereen, maar je kunt er ook de nodige adrenaline van krijgen als je dat zoekt.

Voor mij is paragliden echt een way of life en ik vind het prachtig om door het lesgeven mijn passie met anderen te kunnen delen.