Lichtelijk gefrustreerd staan we ruim een halfuur in de file voor de grens met Slovenië, na twee weken door Kroatië en Bosnië te zijn getrokken.
Verwachtingsvol is mijn blik gericht naar de horizon. Sinds mijn 16ejaar kom ik in de Alpen en altijd nog is de eerste aanblik van de Alpen een moment waar ik naar verlang, binnen een paar uur zal het weer zover zijn…
Of het nu is om te klimmen/wandelen/fietsen of skiën, de Alpen zijn voor mij de mooiste plek in de wereld om deze hobby’s te kunnen beoefenen.
Sinds ik een kleine 10 jaar geleden bij Ayke en Barry een degelijk traject tot zelfstandig paragliding piloot heb doorlopen, is Paragliden de laatste jaren mijn hoofddoel geworden om de Alpen zeer geregeld te bezoeken.
De laatste week van onze vakantie hebben we o.b.v. de gunstige weersvoorspelling besloten om kamperend door te brengen op het Fliegercamp in Greifenburg, ook een fantastische locatie voor onze dochters met de Badesee om de hoek en tal van activiteiten in de omgeving voorhanden!
Aangekomen op het Fliegercamp vinden we een mooie kampeerplek onder een eikenboom (gelukkig zonder de beruchte eikenprocessierups die bij ons in Brabant en elders mensen tot wanhoop drijft). In de middag hebben we zodoende schaduw met de hoge verwachte temperaturen van boven de 35 graden(!) geen overbodige luxe is.
Omdat ik al 5 jaar vlieg aan mijn basisintermediate, een Skywalk Tequila 4, ben ik gaan denken aan vervanging en na pakweg 10 jaar zelfstandig vliegen is het denk ik verantwoord om de stap naar een ‘hoge B’ te maken.
O.b.v. het nodige huiswerk en vergelijken op papier heb ik inmiddels een shortlist gemaakt van 3 schermen waar ik nader mee kennis wil maken.
Mijn huidige Tequila is een levendig scherm waar ik altijd met veel plezier aan gevlogen heb, door zijn karakter is actief vliegen in turbulente omstandigheden wel gevraagd ondanks de classificatie. Gezien het feit dat ik graag af en toe ook overlandjes tot een 100 km doe (en in de toekomst hopelijk verder…), heb ik dit scherm door de jaren heen door en door leren kennen.
Mijn Tequila als referentie nemend, heb ik een duidelijk beeld wat ik waardeer aan dit scherm en ook de wat mindere eigenschappen. Uiteraard wil ik bij een nieuw scherm de mindere eigenschappen verbeterd zien worden. Concreet zijn de in mijn ogen wat mindere eigenschappen:
– soms wat ‘te’ actief moeten vliegen in lastige omstandigheden
– windpenetratie is voor verbetering vatbaar
– bellen zijn zodoende vanaf de lijzijde soms wat lastiger te betreden
– speed trapt relatief zwaar
– 5 jaar is al ouder, glijgetal is dan ook wat gedateerd
– oren willen soms wel eens wat slaan bij het trekken
Aan de positieve kant van het spectrum:
+ levendige handeling/positief dynamisch
+ zeer makkelijk te landen met minimale vliegsnelheid (jetflaps)
+ in alle jaren nooit één problematische inklapper gehad
+ startvoorbereidingen zeer eenvoudig door volledig ommantelde lijnen
+ thermiekt als een malle!
Op mijn shortlist voor een nieuw scherm staat ook de Nyos RS. Als technisch onderlegd persoon, ben ik altijd geïnteresseerd in nieuwe technologieën en het RAST systeem heeft vanaf het begin al mijn belangstelling gewekt. Vooral ook omdat het een directe relatie zou hebben met de potentiële vliegveiligheid in geval van inklappers, maar ook bij starts waar de wind een deuntje blaast. Als vader van twee dochters is dit op voorhand al een dikke ‘+’ voor mij.
Mensen die mij kennen weten echter ook dat ik een licht kritisch karakter heb en sceptisch sta tegenover (te)veel marketing. Er is maar één manier om erachter te komen of de Nyos RS een kandidaat is als mijn toekomstige scherm, uiteraard zelf vliegen.
Als relatief ‘vlieggewicht’ van 72 kilo/startgewicht 92 kilo bij 1.87 val ik mooi aan de bovengrens van de Nyos RS maat S. Na mijn interesse bij Ayke kenbaar te hebben gemaakt, tovert hij een gloednieuwe Nyos RS maatje S tevoorschijn die ik vrijblijvend een aantal dagen mag testen.
Niet zomaar een glijvluchtje dus, nee gewoon uitgebreid de mogelijkheid bieden om vrijblijvend kennis te maken met de Nyos RS, dat weet ik bijzonder te waarderen! Het weer is deze dagen uitstekend met hoge temperaturen in het dal, prima thermische omstandigheden door een Noord(west)stroming hogerop waardoor de koelere lucht op hoogte zorgt voor een wolkenbasis in Greifenburg van rond de 3000 meter.
De aanloop van piloten op de reguliere startplaats Thermiktreff (de ‘1100’) maar geregeld ook op de ‘1300’ is op dergelijke dagen in het hoogseizoen groot. Dat is nu ook het geval, waardoor ik besluit om samen met vrouw en kinderen de rust van de bergen op te zoeken en met pakzak de Nassfeldriegel op te lopen voor een bescheiden ‘Hike’ en hopelijk langere ‘Fly’. Extra voordeel is ook dat ik zo eerder goed in de thermiek zit, zonder het massale gekrabbel in de huisbel van de Emberger. Na een uur zijn we boven en kan ik me in alle rust gereed maken voor de eerste start aan de Nyos RS. Droog thermohemd aan, broodje eten, blaas legen en zien hoe de eerste piloten van de Emberger af aarzelend nog onder mijn fraaie startplaats langzaam in de zwakke thermiek aan hoogte winnen.
Een eer dat ik als eerste een gloednieuw scherm mag uitpakken, zo strak en netjes opgevouwen als ware het origami. Wat me opvalt is allereerst het doek, dat lijkt wat meer te glanzen dan wat ik gewend bent (nieuw type doek begrijp ik uit Japan) en verder ook de nitinol staafjes in de neus die de instroomopeningen mooi open houden en het geheel heeft dan ook een hoogwaardigere uitstraling i.p.v. het goedkope plastic grasmaaierdraad van andere fabrikanten.
De stamlijnen zijn netjes ommanteld enkel bovenin en de gehele stabilo’s zijn onommanteld. Het lijnen sorteren is een fluitje van een cent en het valt me mee dat ook de niet ommantelde lijnen goed te sorteren zijn. Het enige waar ik zo de eerste keer even aan moet wennen zijn de risers, deze zijn wat minder stijf dan wat ik gewend ben maar verdraaien is geen issue, als je op blijft letten tenminste.
Klaar voor de start, de eerste collegae piloten komende vanaf de Emberger gaan inmiddels overland met pakweg 2600m hoogte in Westelijke richting, tijd om te vertrekken…
De wind is zeer zwak, rustig voorwaarts starten is het devies. Het scherm komt netjes omhoog na mijn input aan beide A’s. Het valt op dat dit wat zacht aanvoelt, omdat het achterste deel van het scherm zich door de RAST wand wat later vult. Ongetwijfeld een groot voordeel bij hardere wind omdat dan de krachten beheersbaarder blijven vanwege het kleinere contactoppervlak waar de wind echt vat op heeft. Een aantal stappen en ik ben los op zoek naar de eerste thermiek van de dag. Seconden later heb ik deze al gevonden en mijn eerste cirkels in de thermiek zijn een feit, zwaaiend naar mijn meiden onder me, die steeds kleiner lijken te worden.
Uiteraard is dit op details anders dan aan mijn huidige scherm, de eerste indruk is dat de Nyos wat onverstoorbaarder/stabieler is eenmaal in de thermiek met iets hogere remdruk dan wat ik gewend ben. Bij het binnenkomen van de thermiek zoekt het scherm door een subtiel gieren als het ware zelf de beste lift.
Later leer ik ook dat ik mijn vliegstijl wat moet aanpassen en het scherm geregeld iets meer de vrije hand moet geven met beheersbaar ingrijpen als de omstandigheden erom vragen. Wellicht mede een gevolg van RAST wat af en toe ook de kans moet krijgen om te ademen.
Boven de ruim 2700 meter met briljant zicht op de Gross Glockner en verderop de Gross Venediger, besluit ik om Westelijk richting de Knoten te vertrekken en daar hoogte te pakken voor de oversteek richting de Scharnik.
Ik trap halfspeed voor de eerste keer en concludeer dat dit mooi lichtvoetig gaat met een zeer nette sinkrate, dat is een plus t.o.v. wat ik gewend ben!
Ook de C-bridge steering lijkt prima te werken voor de kleine correcties bij dergelijke oversteken. Lichte rolbewegingen geven aan wat de lucht om me heen doet en deze zijn behoorlijk via de C-bridge te controleren. Aangekomen bij de Scharnik sta ik voor de keuze om verder richting Westen te gaan of retour. Na enige aarzeling besluit ik om te draaien, ook omdat er richting het Westen wat meer wolken aan het ontstaan zijn en het Oosten stukken minder bewolkt blijft vooralsnog.
Met lichte wind in de rug tik ik met halfspeed ruim de 50 km per uur aan en ben zo binnen een mum van tijd weer boven de Emberger. Zo na de eerste uurtjes vliegen moet ik zeggen dat, ondanks de toch wat turbulente omstandigheden door de Noordwind, ik niet heel erg bezorgd geweest ben en ik niet het idee heb een halve schermklasse hoger te vliegen.
Met rugwind en de goede bellen boven de Gaugen en Stagor vlieg ik tot aan de Radlberger Alm om vervolgens de oversteek richting de Weissensee te maken. Inmiddels moet ik wel de dreigende overontwikkeling in het Westen goed in het oog houden. In de buurt van de Weissensee tref ik een mooie dalwind convergence aan waarin ik super rustig met +2m/s honderen meters hoogte kan pakken. Opmerkelijk genoeg komt de wind hier vanuit het zuiden zodat ik een beetje gevangen lijk te zitten en niet de gedroomde overvlucht van de Reisskofel kan maken doordat ik heel veel sink bij de graten ervaar, overigens zonder al teveel last te hebben van turbulentie, het scherm houdt zich voorbeeldig.
De zuidwind op lager niveau heeft hier ook voordelen want voor de landing besluit ik nog om terug te vliegen richting de Gaugen, hier kom ik relatief laag ter hoogte van de Wiesflecker aan, maar soarend en al heel snel thermische aansluiting vindend zit ik in een mum van tijd weer op ruim 2800 meter!
In al deze omstandigheden krijg ik goede niet te nerveuze feedback van het scherm en heb geen enkele inklapper hoeven ervaren.
De lucht is inmiddels in het Westen zodanig overontwikkeld dat ik besluit om bescheiden afspiralend de landing op te zoeken. Bij deze manoeuvre is de Nyos RS voorbeeldig te doseren en uit te leiden. Ook oren trekken manifesteert zich als een voorbeeldige en stabiele afdaaltechniek al mag de sinkrate altijd wat groter, zeker omdat het inmiddels overal wel omhoog lijkt te gaan!
Netjes het circuit vliegende kom ik binnen voor de landing waarbij ik ‘de stip’ op een metertje mis na een vlucht van ruim 4 uur. Ik had me al ingesteld op het betere glijgetal zullen we maar zeggen.
Vanwege het feit dat er bijna geen wind heerst moet ik een paar stappen zetten, maar de landing zelf is verder prima en het scherm flared mooi uit.
Punten die me positief opvallen tijdens het vliegen:
+ RAST ik geloof inmiddels absoluut in de meerwaarde van dit systeem als het gaat om de veiligheid, het scherm voelt stabiel aan, ook in turbulentie
+ glijgetal in ieder geval tot halfspeed is uitstekend
+ tegen de wind in staat dit scherm meer zijn mannetje dan wat ik gewend ben
+ speed is lichtvoetig te bedienen (i.c.m. Ozone Forza coconharnas)
+ dochters vinden het ook een mooi scherm
Als ik nadelen zou moeten noemen, moet ik goed nadenken; misschien doet de stabiliteit een heel klein beetje af aan het aanvoelen van de details waardoor het thermieken iets minder efficiënt lijkt. Echter denk ik dat dit door aanpassing van mijn vliegstijl (het scherm nog wat minder op de rem vliegen en meer laten lopen) al behoorlijk te ondervangen is.
Verder vergen de risers voor mij wat gewenning op de grond omdat ze iets eerder de neiging hebben tot verdraaien dan wat ik gewend ben ook door de zware stuurlussen. Bij zwakwind landingen lijkt de iets hogere stall snelheid nog even iets waar ik aan moet wennen. Al met al zeker geen showstoppers!
De andere dag sta ik (te) lang in dubio waar ik ga vliegen, maar kijkend naar Alptherm lijkt Sud-Tirol the place to be! Na ruim 120 km sturen achter te trage medeweggebruikers sta ik te laat startklaar op Speikboden, Sand in Taufers.
Ten Zuiden de Dolomieten, ten Noorden de Zillertaler hoofdkam, er zijn slechtere plekken om te vliegen! Wel is dit een hardcore vlieggebied met alles erop en eraan een goede omgeving om de Nyos RS nogmaals aan de tand te voelen.
Ik start dus veel te laat rond de klok van kwart voor één en draai omhoog in een turbulente Noordwind verzette leibel die onderin wel een beetje vies te noemen is. Meer dan een ritselend oortje en het nodige goed getimede handwerk komt er gelukkig niet aan te pas. Bovenin is het allemaal stukken rustiger en vanaf ruim 3200 meter steek ik over richting het Pustertal waar ik snel richting Vipiteno aan de voet van de Brenner kan vliegen.
Eerder genoemde bevindingen m.b.t. het vlieggedrag van de Nyos RS zie ik alleen maar bevestigd en ik voel me steeds vertrouwder met het scherm. Ik betrap me er zelfs op dat ik moet concluderen dat er zich een duidelijke keuze voor de toekomst begint af te tekenen…
Terugkomend vanaf Vipiteno heb ik nog een paar lastigere leibellen van onderuit te bedwingen, ook dat gaat zonder problemen met beheerst actief vliegen. Tijd voor een laatste test; het echte hooggebergte! Ik traverseer hoog boven Sand in Taufers naar de Wasserfallspitze en zie aan de horizon het Staller Sattel, de grens tussen Sud en Ost Tirol. De weg ernaar toe is er één deels over bergen tot ruim 3400 meter, een indrukwekkend landschap! Hoog boven het Antholzer dal op ruim 4100 meter maximaal kan ik, hoofdzakelijk al delfinerend, snel vooruit richting het Staller Sattel. De terugweg kost iets meer moeite omdat het inmiddels bewolkt is in het Antholzer dal. Zuinig de zwakke bellen uitmelkend probeer ik in dit extreme terrein boven de graten te blijven wat gelukkig lukt.
Inmiddels is het kwart voor 6 en de zon breekt weer door op de plaats waar ik nu vlieg, graag verleng ik mijn vlucht nog een stukje en daarom zet ik koers naar de Grosser Moosstock.
Daar aangekomen merk ik dat de lucht giftiger aan het worden is, het heeft er alle schijn van dat er een Nordföhnige stroming over de Zillertaler hoofdkam komt en het is werken in deze forse turbulentie.
Ik besluit dat dit niet aangenaam meer is en naar de landing te koersen voordat het nog heftiger zou kunnen worden en het scherm en vooral ikzelf aan mijn grenzen kom.
De landing ligt buiten het dorp in een breed komvormig dal waar 5 valleien op uitkomen en in deze situatie lijkt de zuidelijke dalwind te botsen en te mixen met de föhnige wind die vanuit het Noorden over de hoofdkam komt, onplezierige vliegomstandigheden. Zonder inklappers kan ik uiteindelijk veilig landen, het is inmiddels 18:30. Op de teller staat een vlakke driehoek van 110 km.
Andere piloten melden overigens ook de handen vol gehad te hebben, maar gelukkig is iedereen heelhuids geland, ik bel met het thuisfront om te melden dat ik weer op de grond sta.
Met lege maag maar voldaan en met de Spotify op standje 10 in de auto rij ik terug naar Greifenburg waar ik in het donker aankom op het Fliegercamp.
Inmiddels begrijp ik dat Ayke al heeft geïnformeerd bij Martine waar ik toch blijf. Ik bezoek hem met de melding dat de Nyos RS me overtuigd heeft en een 10 uur vliegen in 2 dagen onder soms pittige omstandigheden mij hebben doen besluiten dat voor mij RAST geen marketingkreet meer is, maar ook daadwerkelijk vertrouwenwekkende inhoud heeft gekregen.
Aangezien de andere schermen op mijn shortlist deze bonus niet hebben, ben ik ervan overtuigd dat ik met de Nyos RS het juiste scherm gevonden heb.
De bestelling van de Nyos RS is inmiddels geplaatst en ik hoop in Augustus/September met mijn eigen scherm nog te gaan vliegen in de Alpen!
Kris Versluis
